หนึ่งในตัวอันตรายต่อระบบย่อยอาหารของเราคือ “น้ำตาล”

สุขภาพลำไส้ของเราจะลิงค์ทั้งทางกายและทางอารมณ์และจิตใจเมื่อสุขภาพลำไส้ของเราไม่ดี มันก็จะเป็นภาระให้ส่วนต่างๆของร่างกาย และในการดูแลสุขภาพร่างกายของแต่ละคนจะแตกต่างกันจึงไม่มีสูตรสำเร็จว่าต้องทานอาหารแบบไหนถึงจะดีที่สุด

มีการศึกษาวิจัยพบว่าสิ่งที่เป็นอันตรายต่อการย่อยอาหารของเรามาจาก Poor diet , environment toxin ดังนั้นอย่างแรกที่สำคัญมากๆที่จะปกป้องลำไส้เราหรือจำกัดสารพิษที่จะเข้ามาทำร้ายร่างกายของเราคืออาหารและสารพิษ ที่จะมาทำให้เกิดการระคายเคืองต่อลำไส้

เราควรมีการทานอาหารที่หลากหลายโดยเฉพาะอาหารที่มีแบคทีเรียชนิดดี ซึ่งการทานอาหารที่มีแบคทีเรียชนิดดีและหลากหลายสายพันธุ์จะส่งผลดีต่อสุขภาพลำไส้ของเรา นอกจากปัจจัย poor diet และ environment toxin แล้ว ยังมีปัจจัยอื่นๆที่ส่งผลกระทบต่อระบบย่อยอาหารของเราอีกด้วย 

ปัจจัยที่เป็นตัวอันตรายต่อระบบย่อยอาหารของเรามีดังนี้ 

1. Antibiotic

ยังคงเป็นสิ่งที่จำเป็นเมื่อเรามีอาการติดเชื้อ แต่การใช้บ่อยเกินไปหรือใช้โดสสูงก็สามารถส่งผลเสียและทำลายลำไส้ของเราได้ ซึ่งตัว Antibiotic มันจะไปทำลายแบคทีเรียดีทั้งหมดในร่างกาย ทำให้สมดุลของแบคทีเรียในร่างกายไม่ balance ก็มีโอกาสที่จะทำให้แบคทีเรียที่ไม่ดีเข้ามาทำให้เสี่ยงต่อการติดเชื้อได้ง่าย และยังส่งผลให้ลำไส้ขาดสมดุลไมโครไบโอม 

การใช้Antibiotic บ่อยครั้งก็สามารถทำให้เกิดภาวะดื้อยาได้ โดยปกติแล้วร่างกายของเราจะมีวิธีการต่อสู้กับ infection ในเวลาที่เหมาะสมและ environment ที่เหมาะสมร่างกายก็จะสามารถ Heal ตัวเองได้  ดังนั้นเราจึงควรให้ความสำคัญกับการดูแลและรักษาสมดุลลำไส้ และใช้Antibiotics เมื่อมีความจำเป็นเท่านั้น 

2. แอลกอฮอล์

ถือว่าเป็นตัวกระตุ้นการอักเสบถ้าดื่มมากๆจะส่งผลให้เกิดการระคายเคืองลำไส้และถ้าดื่มเป็นเวลานานก็จะส่งผลให้เกิดภาวะลําไส้รั่วซึม  พอเกิดลำไส้รั่วซึมทำให้สารพิษและเศษอาหารต่างๆหลุดเข้าไปในกระแสเลือดซึ่งจะกระตุ้นให้เกิดอาการภูมิแพ้ต่างๆ  รวมทั้งส่งผลให้ลำไส้ไม่สามารถดูดซึมสารอาหารได้เต็มที่ซึ่งอาจก่อให้เกิดภาวะขาดวิตามินและแร่ธาตุต่างๆนอกจากจะทำลายลำไส้แล้วยังไปทำลายอวัยวะอื่นๆที่เกี่ยวกับระบบย่อยอาหารเช่นปาก หลอดอาหารกระเพาะอาหาร เนื่องจากแอลกอฮอล์จะไปรบกวน กรดในกระเพาะอาหาร  ทำให้กระเพาะอาหารที่มีหน้าที่ช่วยย่อยและฆ่าแบคทีเรียไม่ดี ทำงานได้น้อยลง  อีกทั้งเมื่อแอลกอฮอล์เข้าสู่กระแสเลือดในร่างกาย มันก็จะทำลายตับ และลำไส้ใหญ่อีกด้วย ส่งผลให้ตับที่ช่วยขับสารพิษและของเสียในร่างกายทำงานแย่ลง รวมทั้งทำลายความหลากหลายของไมโครไบโอมอีกด้วย สามารถส่งผลกระทบต่อระบบภูมิคุ้มกัน รวมถึงสุขภาพร่างกาย และสุขภาพจิตใจของเราอีกด้วย 

3.Dehydration  

วิธีง่ายที่สุดที่เราจะรักษาไมโครไบโอของเราคือการดื่มน้ำให้เพียงพอ การดื่มน้ำให้เยอะๆจะช่วย improve เยื่อบุลำไส้ไม่ให้แห้ง ทั้งยังช่วยชะล้างและช่วยดีท็อกซ์ของเสีย อีกทั้งน้ำมีส่วนสำคัญที่จะทำให้อุจจาระของเราฟอร์มตัว  เวลาที่เรากินไฟเบอร์เยอะเราต้องกินน้ำเยอะๆด้วยเพราะถ้าเราดื่มน้ำน้อยจะทำให้เราท้องอืดได้ ดังนั้นการดื่มน้ำจึงเป็นอีกหนึ่งปัจจัยสำคัญในการดูแลลำไส้และระบบการย่อยของร่างกาย

เกร็ดความรู้ : ถ้าคุณรู้สึกกระหายน้ำให้รีบดื่มน้ำให้เร็วที่สุดเพราะการกระหายเป็นตัวชี้วัดว่าเราเริ่มมีภาวะขาดน้ำขั้นต้น  หรือในเวลาที่เราหิวการดื่มน้ำสักแก้ว จะสามารถช่วยให้เราหิวน้อยลงได้ 

4. Environment Toxin

แบคทีเรียในลำไส้ของเราจะ sensitive มากกับทุกสิ่งทุกอย่างที่เราเอาเข้าไปในร่างกาย นอกจากในร่างกายเราจะมีแบคทีเรียแล้ว ตามผิวหนังของเราก็มีแบคทีเรียเช่นเดียวกัน  รู้หรือไม่ว่า common environmental ที่อยู่ในสบู่ ยาสีฟัน ไกลโคซาน ฟลูออไรด์ สามารถยับยั้งแบคทีเรียในร่างกายของเราได้ ซึ่งอาจจะส่งผลกระทบต่อสุขภาพของเรา ดังนั้นการเลือกใช้ผลิตภัณฑ์ต่างๆ เราควรเลือกใช้ผลิตภัณฑ์ที่เป็นorganic และ more natural  

5. Lack of Movement “Sitting is new smoking” 

มีงานวิจัยว่า Life style บางอย่างสามารถส่งผลเสียต่อสุขภาพลำไส้ได้ เช่น การนั่งนานๆ ส่งผลให้เลือดไหลเวียนไม่ดี และส่งผลต่อระบบการย่อยได้ เนื่องจากในระบบการย่อยของเราจะมีกล้ามเนื้อ ทั้งในส่วนของปาก คอหอย กระเพาะ  เวลาเรามีการเคลื่อนไหวร่างกายจะทำให้กล้ามเนื้อเรามีการหดและคลายตัว ซึ่งการเคลื่อนไหวร่างกายบ่อยๆ มีความสำคัญและส่งผลดีต่อสุขภาพลำไส้อย่างมาก 

มีงานวิจัยออกมาว่า คนที่ออกกำลังกายติดต่อกัน 6 week จะช่วยให้ ไมโครไบโอม improve ขึ้นอย่างเห็นได้ชัด

6. Lack of sleep 

การพักผ่อนไม่เพียงพอสามารถส่งผลกระทบต่อคุณภาพของแบคทีเรียในลำไส้ และอาจนำไปสู่ปัญหาสุขภาพที่ใหญ่ขึ้น ในช่วงของการหลับลึกเป็นช่วงที่ร่างกายของเรา completely  relax และ rejuvenate  ช่วงเราที่นอนร่างกายเราเหมือนได้ Restore  และข้อมูลต่างๆ สารอาหารต่างๆ จะถูกนำไปใช้ซ่อมแซมอวัยวะต่างๆ ในช่วงนี้ พวกแบคทีเรีย และไมโครไบโอมได้พักผ่อน เนื่องจากมันจะทำงานบนพื้นฐานชีวิตของนาฬิกาชีวิต เมื่อไหร่ก็ตามที่นาฬิกาชีวิตถูกรบกวน หรือถูกขัดขวางไม่ให้เป็นไปตามปกติ ก็จะส่งผลกระทบต่อไมโครไบโอม  ซึ่งความสามารถของไมโครไบโอม คือ Protect Immunity นอกจากเรื่องImmunity แล้วการพักผ่อนไม่เพียงพอ ยังไปรบกวน ฮอร์โมนในร่างกายอีกด้วย ไม่ว่าจะเป็นฮอร์โมนเกรลิน ซึ่งเป็นฮอร์โมนแห่งความหิว 

ฮอร์โมนแลบติน ฮอร์โมนความอิ่ม ทำให้ร่างกายหิวมากและอิ่มช้า และทำให้เรารู้สึกโหยอาหารที่มีรสหวาน ซึ่งอาหารประเภทนี้จะส่งผลกระทบต่อระบบการย่อยอาหาร ทำให้ร่างกายอักเสบ และยังก่อให้เกิดภาวะลำไส้รั่ว นอกจากนี้ยังไปเพิ่มแบคทีเรียไม่ดีในลำไส้  ทำลายแบคทีเรียดี ส่งผลทำให้ลำไส้เสียสมดุลอีกด้วย 

7. Poor diet 

ลำไส้ของเราจะดีได้ขึ้นอยู่กับความหลากหลายของwhole food ที่เราทาน  ถ้าลำไส้เราดีร่างกายเราก็ดีเช่นกัน ความหลากหลายของGut ไมโครไบโอม มันจะลิงค์กับสุขภาพของเราและภูมิคุ้มกันของเราอีกด้วย การทานไฟเบอร์นอกจากจะช่วยเรื่องการย่อยและยังช่วยลดคอเรสเตอรอล และควบคุมน้ำตาลได้อีกด้วย 

การทานอาหารที่ไม่ดี เช่น พวก process food ทำให้เกิดการอักเสบ ทำลายผนังลำไส้ เพิ่มโอกาสภาวะลำไส้รั่ว และอาจก่อให้เกิดโรคภัยต่างๆ ได้  

“ อะไรก็ตามที่เราเอาเข้าร่างกาย มันจะเข้าไป Feed ไมโครไบโอมในลำไส้ของเรา ไม่ดีก็แย่ จะขึ้นอยู่กับอาหารที่เราทานเข้าไปทั้งสิ้น ”

อีกทางหนึ่งที่จะช่วยดูแลรักษาลำไส้ของเราคือในมื้ออาหารของเราควรทานอาหารที่มีพรีไบโอติก และโปรไบโอติก เพื่อเพิ่มแบคทีเรียดีและความหลากหลายของไมโครไบโอมในร่างกายของเรา 

8. Smoke 

ทุกคนน่าจะรู้กันอยู่แล้วว่าการสูบบุหรี่ส่งผลเสียต่อร่างกายของเรา รวมทั้งระบบย่อยอาหารก็ไม่ได้รับการถูกยกเว้นเหมือนกัน 

การสูบบุหรี่เพิ่มความเสี่ยงการเป็นมะเร็งตั้งแต่มะเร็งในปาก มะเร็งหลอดอาหาร มะเร็งกระเพาะอาหาร มะเร็งตับอ่อน และยังเกี่ยวข้องกับโรคลำไส้อุดตันทำให้ลำไส้มีการอักเสบ และลำไส้แปรปรวน ยิ่งการสูบบุหรี่ยิ่งทำให้พวกแผลรุนแรงมากยิ่งขึ้นหรือพวกกรดไหลย้อน Heart burn ต่างๆทำให้อาการพวกนี้แย่ลง  

ถ้าพูดถึงโทษระยะสั้นของการสูบบุหรี่มันจะไปขัดขวางการย่อยอาหารและการดูดซึมสารอาหาร รวมไปถึงการกำจัดของเสียของร่างกายทำได้ไม่เต็มที่ 

9. Stress คุณเคยสังเกตไหมว่าเวลาที่เราเครียดอาหารมันจะย่อยยาก  ความเครียดจะทำให้ไมโครไบโอมในร่างกายเปลี่ยน และส่งผลไปยังร่างกายโดยรวม ในบางครั้งเราแทบจะไม่รู้เลยว่าเรากำลังเครียดอยู่ ความเครียดเกิดออกมาได้หลายรูปแบบไม่ว่าจะเป็น brain frog บางคนกินอาหารไม่ได้  ขี้ลืม ใจเต้นเร็ว  เหงื่อแตก ไม่ว่าความเครียดจะเป็นแบบเรื้อรังหรือแบบเฉียบพลัน มันจะส่งสัญญาณไปยังสมองบอกสมองว่าเข้าสู่โหมด Flight or fight (สู้หรือหนี้) สมองเราก็จะส่ง energy ต่างๆที่เรามีไปบริเวณที่ร่างกายต้องการมากที่สุด 

ระบบต่างๆก็จะ shut down ในภาวะตอนนั้นระบบการย่อยอาหารก็ไม่จำเป็นเพราะร่างกายอยู่ในโหมด Flight or fight ไม่ว่าเราจะเครียดจากอะไรร่างกายจะเกิดปฏิกิริยาเดียวกันเพราะร่างกายไม่สามารถแยกออกได้ว่าเราเครียดจากอะไร ดังนั้นการจัดการกับความเครียดจึงเป็นกุญแจสำคัญต่อสุขภาพระบบย่อยที่ดี ซึ่งหนึ่งในวิธีที่ดีมากๆที่จะช่วยลดความเครียดก็คือ Breathing exercises และ Mindful eating จากที่กล่าวมาก็จะเห็นได้ว่า มีหลายปัจจัยที่จะส่งผลต่อระบบการย่อยอาหารและลำไส้ของเรา 

ดังนั้น เราจึงไม่ควรละเลยรายละเอียดเล็กๆตรงนี้ไป ถ้าเราอยากมีสุขภาพที่ดี สามารถนำความรู้นี้ไปปรับใช้ในเวลาประจำวันได้ เพื่อสุขภาพที่ดีของเราในอนาคต