แอลกอฮอล์สามารถเป็นส่วนหนึ่งของวิถีชีวิตที่มีสุขภาพดีได้หรือไม่? : คู่มือการดื่มเครื่องดื่มแอลกอฮอล์อย่างมีความรับผิดชอบ

การดื่มแอลกอฮอล์เป็นส่วนหนึ่งของวิถีชีวิตที่มีสุขภาพดีได้หรือไม่นั้นขึ้นอยู่กับลักษณะการดื่ม แม้ว่าแอลกอฮอล์บางประเภทจะมีประโยชน์ต่อสุขภาพ แต่ก็อาจส่งผลเสียต่อสุขภาพของคุณได้เช่นกัน วัฒนธรรมการดื่มเป็นส่วนหนึ่งของวัฒนธรรมทางสังคมที่ฝังแน่นในหลายประเทศทั่วโลก ดังนั้นจึงเป็นเรื่องยากที่จะรักษาสมดุลในการใช้ชีวิตที่มีสุขภาพดีและต้องเข้าวงสังคมของคุณ โชคดีที่มีเครื่องดื่มแอลกอฮอล์ที่มีประโยชน์ต่อสุขภาพให้เป็นตัวเลือกสำหรับผู้ที่ต้องการดื่มซึ่งสามารถดื่มอย่างมีความรับผิดชอบได้

ความเสี่ยงและประโยชน์ของการดื่มแอลกอฮอล์

แอลกอฮอล์มีความเป็นพิษต่อร่างกายแต่ความอันตรายของมันขึ้นอยู่กับปริมาณเช่นเดียวกับสารพิษส่วนใหญ่ ศูนย์ควบคุมและป้องกันโรค (CDC) แนะนำให้จำกัดการดื่มเครื่องดื่มแอลกอฮอล์เป็นสองแก้วต่อวันสำหรับผู้ชายและหนึ่งแก้วต่อวันสำหรับผู้หญิง สารออกฤทธิ์ในเครื่องดื่มแอลกอฮอล์คือเอทานอล ซึ่งถูกสร้างขึ้นเมื่อยีสต์ย่อยน้ำตาลในอาหารที่มีคาร์โบไฮเดรตสูง เช่น องุ่น (สำหรับไวน์) หรือธัญพืช (สำหรับเบียร์และสุราบางชนิด) เมื่อดื่มเครื่องดื่มแอลกอฮอล์เข้าไปเอทานอลจะส่งผลกระทบต่อเกือบทุกส่วนของร่างกายโดยเฉพาะสมอง หัวใจ กระเพาะอาหาร ถุงน้ำดี และตับ มันยังส่งผลต่อระดับของคอเลสเตอรอล อินซูลิน และการอักเสบ รวมทั้งเปลี่ยนแปลงอารมณ์ การประสานงาน และสมาธิของผู้ดื่ม

ความเสี่ยงจากการดื่มแอลกอฮอล์

เมื่อพูดถึงการดื่มแอลกอฮอล์เราต้องตัดสินใจด้วยตัวเองว่าต้องการดื่มเครื่องดื่มแอลกอฮอล์หรือไม่ เนื่องจากการดื่มเครื่องดื่มแอลกอฮอล์มีผลกระทบต่อร่างกาย มีงานวิจัยชี้ให้เห็นว่าการดื่มแอลกอฮอล์ในระดับปานกลางมีประโยชน์ต่อสุขภาพ แต่การดื่มอย่างหนักนอกจากไม่มีประโยชน์อะไรแล้วยังทำให้ร่างมีความเสี่ยงสูงต่อการเกิดโรค โดย Mayo Clinic ได้นิยามการดื่มเครื่องดื่มแอลกอฮอล์อย่างหนักว่า คือ “การดื่มเครื่องดื่มแอลกอฮอล์มากกว่าสามแก้วในวันใดวันหนึ่งหรือมากกว่าเจ็ดแก้วต่อสัปดาห์สำหรับผู้ชายที่อายุมากกว่า 65 ปีและสำหรับผู้หญิงทุกวัย” หรือ “การดื่มเครื่องดื่มแอลกอฮอล์มากกว่าสี่แก้วในแต่ละวันหรือมากกว่า 14 แก้วต่อสัปดาห์สำหรับผู้ชายอายุ 65 ปีหรือน้อยกว่า” ส่วนการดื่มสุราอย่างหนักหมายถึง “การดื่มสุรา 4 แก้วขึ้นไปภายใน 2 ชั่วโมงสำหรับผู้หญิง และ 5 แก้วขึ้นไปภายใน 2 ชั่วโมงสำหรับผู้ชาย”

การดื่มเครื่องดื่มแอลกอฮอล์มากเกินไปอาจเพิ่มความเสี่ยงต่อปัญหาสุขภาพที่ร้ายแรง ได้แก่:

•     มะเร็งบางชนิด เช่น มะเร็งเต้านม คอ ตับ ลำไส้ และช่องปาก
•     ตับอ่อนอักเสบ
•     หัวใจล้มเหลว
•     โรคอ้วน
•     โรคหลอดเลือดสมอง
•     ความดันโลหิตสูง
•     โรคตับ ได้แก่ โรคตับจากแอลกอฮอล์ และ โรคตับแข็ง 
•     บาดเจ็บสาหัสหรือเสียชีวิต

แอลกอฮอล์ไม่เพียงแต่จะรบกวนการนอนหลับและทักษะในการตัดสินใจเท่านั้น แต่ยังมักมีปฏิสัมพันธ์ในลักษณะที่อาจเป็นอันตรายกับยาหลายชนิด เช่น อะเซตามิโนเฟน ยาซึมเศร้า ยากันชัก ยาแก้ปวด และยาระงับประสาท นอกจากนี้ยังสามารถนำไปสู่การเสพติดโดยเฉพาะอย่างยิ่งสำหรับผู้ที่มีบุคลิกเสพติดหรือมีประวัติครอบครัวเป็นโรคพิษสุราเรื้อรัง

การดื่มแอลกอฮอล์มีประโยชน์หรือไม่?

การดื่มเครื่องดื่มแอลกอฮอล์เป็นเรื่องธรรมดาในการเข้าสังคมและสามารถทำหน้าที่เป็นสารหล่อลื่นทางสังคมทำให้ผู้ดื่มผ่อนคลายและรู้สึกมั่นใจมากขึ้น ผลการศึกษาในปี 2012 พบว่าการดื่มแอลกอฮอล์ในปริมาณปานกลางขณะเข้าสังคมสามารถช่วยเพิ่มอารมณ์เชิงบวก เพิ่มความผูกพันทางสังคม และบรรเทาอารมณ์ด้านลบระหว่างการดื่มเหล่านั้นได้ นอกจากนี้การดื่มเครื่องดื่มแอลกอฮอล์ในระดับปานกลางยังให้ประโยชน์ต่อสุขภาพได้บ้าง

การดื่มเครื่องดื่มแอลกอฮอล์ในปริมาณที่พอเหมาะอาจช่วยลดการดื้อต่ออินซูลินซึ่งเป็นสัญญาณของโรคเบาหวาน นักวิจัยชาวออสเตรเลียพบว่า “ในวัยหนุ่มสาวหรือผู้ใหญ่ที่มีสุขภาพดีนั้นการดื่มเครื่องดื่มแอลกอฮอล์พร้อมการรับประทานอาหารอาจลดระดับน้ำตาลในเลือดได้มากกว่าการดื่มน้ำ 16-37%” ในความเป็นจริงความเสี่ยงต่อการเกิดโรคเบาหวานโดยรวมดูเหมือนจะลดลงเมื่อดื่มแอลกอฮอล์ในระดับปานกลาง ในขณะที่การดื่มอย่างหนักจะเพิ่มความเสี่ยงในการเป็นโรคเบาหวาน

การดื่มเครื่องดื่มแอลกอฮอล์ในระดับปานกลางสามารถบรรเทานิ่วในไตซึ่งเกิดจากแร่ธาตุแข็งและเกลือสะสมอยู่ภายในไต หลายงานวิจัยพบว่าไวน์และเบียร์ไม่เพียงแต่สามารถลดความเสี่ยงของการเกิดนิ่วในไตแต่ยังสามารถช่วยให้นิ่วในไตไหลผ่านได้ง่ายขึ้น (ส่วนใหญ่เป็นผลมาจากฤทธิ์ขับปัสสาวะ) สิ่งสำคัญคือต้องตะหนักว่าการดื่มสุราก็สามารถทำให้เกิดนิ่วในไตได้ โดยนิ่วในไตมักจะเกิดขึ้นเมื่อร่างกายขาดน้ำ ดังนั้นการดื่มน้ำให้เพียงพอสามารถช่วยป้องกันได้

นักดื่มระดับปานกลางยังมีโอกาสเกิดโรคอัลไซเมอร์หรือสัญญาณของภาวะสมองเสื่อมน้อยกว่าคนที่ไม่ดื่มเครื่องดื่มแอลกอฮอล์ มูลนิธิฟิชเชอร์เพื่อการวิจัยโรคอัลไซเมอร์อธิบายว่า “การดื่มแอลกอฮอล์ในระดับปานกลางช่วยลดการอักเสบได้ แต่ผู้เชี่ยวชาญไม่แน่ใจว่าเหตุใดมันจึงช่วยให้สมองทำงานได้” ทั้งนี้การอักเสบเป็นสาเหตุหลักของโรคหัวใจ โรคหลอดเลือดสมอง และโรคร้ายแรงอื่นๆ รวมทั้งเพิ่มความเสี่ยงในการเกิดโรคอัลไซเมอร์และภาวะสมองเสื่อมในรูปแบบอื่นๆ

แอลกอฮอล์ที่เป็นมิตรต่อสุขภาพ (Clean Alcohol) คืออะไร และห้าตัวเลือกแอลกอฮอล์ที่มีประโยชน์ต่อสุขภาพ 

แอลกอฮอล์ไม่ใช่เครื่องดื่มเพื่อสุขภาพที่จำเป็นต่อร่างกาย แต่สำหรับคุณแล้วเครื่องดื่มแอลกอฮอล์บางชนิดก็ดีกว่าเครื่องดื่มแอลกอฮอล์ทั่วไป ต่อไปนี้คือห้าตัวเลือกเครื่องดื่มแอลกอฮอล์ที่มีประโยชน์ต่อสุขภาพ

ไวน์แดง

ไวน์แดงมีสารต้านอนุมูลอิสระและโพลีฟีนอลซึ่งช่วยปกป้องเซลล์ของคุณจากความเสียหายและส่งเสริมสุขภาพของหัวใจตามลำดับ สารโพลีฟีนอลที่เรียกว่าเรสเวอราทรอล (Resveratrol) ถือเป็นหัวใจสำคัญที่ทำให้ไวน์แดงมีประโยชน์ต่อสุขภาพ งานวิจัยหลายชิ้นรายงานว่าเรสเวอราทรอลอาจช่วยป้องกันความเสียหายต่อหลอดเลือด ลดคอเลสเตอรอลไลโปโปรตีนความหนาแน่นต่ำ (Low-density lipoprotein (LDL) cholesterol) (ซึ่งเป็นคอเลสเตอรอลที่ไม่ดี) และ ป้องกันลิ่มเลือด

เมื่อพูดถึงการเลือกไวน์ที่จะดื่ม ไวน์ธรรมชาติก็เป็นทางเลือกหนึ่งซึ่งได้รับการยอมรับว่าเป็นทางเลือกที่ดีต่อสุขภาพมากกว่าไวน์แบบดั้งเดิม การผลิตไวน์ธรรมชาติมักจะหมักองุ่นด้วยยีสต์พื้นเมืองและไม่ใส่สารเติมแต่ง โดยองุ่นที่ใช้หมักไวน์นั้นมักปลูกโดยผู้ผลิตรายย่อยที่ได้รับการคัดเลือกให้เป็นฟาร์มออร์แกนิกที่ยั่งยืน

แชมเปญ

แชมเปญเป็นไวน์ขาวแบบมีฟองและมีให้เลือกหลายแบบ เช่น บรูท์, อัลตร้าบรูท์, Dry, Demi-sec และ Doux ความแตกต่างระหว่างแชมเปญแต่ละประเภทคือปริมาณน้ำตาลที่เติมในระหว่างกระบวนการหมัก โดยบรูท์และอัลตร้าบรูท์แทบไม่มีการเติมน้ำตาล ทำให้ได้รสชาติที่แห้งมาก องุ่นที่ใช้ทำแชมเปญมีสารประกอบฟีนอลิกสูง ซึ่งฟีนอลิกเป็นสารต้านอนุมูลอิสระชนิดหนึ่งที่สามารถเพิ่มสุขภาพสมองและอาจช่วยลดความเสี่ยงในการเกิดภาวะสมองเสื่อมได้

เตกีล่า (Tequila)

เตกีลาเป็นสุราที่ทำมาจากต้นอะกาเว่ที่อุดมไปด้วยน้ำตาลธรรมชาติที่เรียกว่า Agavins มีงานวิจัยแสดงให้เห็นว่า Agavins อาจทำหน้าที่เหมือนใยอาหาร ซึ่งหมายความว่าร่างกายจะไม่ย่อยและดูดซึมมันในลักษณะเดียวกับที่ย่อยและดูดซึมน้ำตาลส่วนใหญ่ ดังนั้น Agavins อาจไม่ส่งผลต่อระดับน้ำตาลในเลือดหรือไม่ให้แคลอรี ทั้งนี้ Agavins มีส่วนช่วยในการจัดการกับโรคเบาหวานและการลดน้ำหนัก

งานวิจัยในปี 2019 ยังพบว่าน้ำเชื่อมจากต้นอะกาเว่มีสารต้านอนุมูลอิสระมากกว่าสารให้ความหวานตามธรรมชาติอื่นๆ สารแทนนินซึ่งเป็นองค์ประกอบในต้นอะกาเว่ช่วยปรับปรุงการทำงานของภูมิคุ้มกันโดยการช่วยให้เซลล์สื่อสารเพื่อประสานการตอบสนอง

วิสกี้

วิสกี้เป็นแอลกอฮอล์สีเข้มที่ผลิตโดยการหมักธัญพืชต่างๆ และมีโพลีฟีนอลในระดับสูง ซึ่งโพลีฟีนอลเป็นสารต้านอนุมูลอิสระที่ช่วยลดความเสี่ยงต่อโรคหัวใจ การดื่มวิสกี้ยังสามารถขยายหลอดเลือดได้ชั่วคราว ซึ่งอาจช่วยบรรเทาอาการหวัดหรือไข้หวัดใหญ่ได้ ในอดีตวิสกี้มักถูกใช้เพื่อรักษาโรคหวัดและการติดเชื้อทางเดินหายใจส่วนบนโดยมักผสมกับน้ำผึ้งและชา 

วิสกี้ยังมีกรดเอลลาจิกสูงซึ่งเป็นสารต้านอนุมูลอิสระที่พบได้ทั่วไปในผลเบอร์รี่ แม้ว่าจะยังไม่มีงานวิจัยสนับสนุนมากนัก แต่การศึกษาเบื้องต้นพบว่ากรดเอลลาจิกอาจฆ่าเซลล์มะเร็งและลดการเติบโตของเนื้องอกได้ นอกจากนี้สารต้านอนุมูลอิสระยังมีคุณสมบัติต้านการอักเสบ

Hard Kombucha

คอมบูชา (Kombucha) เป็นเครื่องดื่มหมักยอดนิยมที่มีปริมาณแอลกอฮอล์ตามธรรมชาติ (แม้ว่าจะมีปริมาณแอลกอฮอล์ต่ำมากจนไม่ถูกจัดประเภทเป็นเครื่องดื่มแอลกอฮอล์) ขณะนี้ผู้ผลิตกำลังผลิตเครื่องดื่ม Hard Kombucha ซึ่งมีปริมาณแอลกอฮอล์ใกล้เคียงกับเบียร์ หรือ Hard seltzer คอมบูชาแบบปกติสามารถลดความดันโลหิต ลดระดับคอเลสเตอรอล และช่วยย่อยอาหาร แต่ยังไม่มีข้อมูลว่า Hard Kombucha ให้ประโยชน์เช่นเดียวกันกับคอมบูชาปกติหรือไม่ ทั้งนี้คอมบูชาบางชนิดมีการเพิ่มรสชาติหรือปริมาณน้ำตาล ดังนั้น ควรคำนึงถึงเรื่องเหล่านี้ในการเลือกเครื่องดื่มคอมบูชา

“อย่างไรก็ตาม”

แอลกอฮอล์ไม่ถือเป็นองค์ประกอบสำคัญของอาหารเพื่อสุขภาพ แต่ถ้าคุณจะดื่มด่ำกับแอลกอฮอล์ก็มีตัวเลือกแอลกอฮอล์ที่มีประโยชน์ต่อสุขภาพ กุญแจสำคัญในการดื่มเครื่องดื่มแอลกอฮอล์คือความพอประมาณและการชั่งน้ำหนักระหว่างประโยชน์ด้านสุขภาพต่างๆ กับผลกระทบด้านลบโดยเฉพาะอย่างด้านสุขภาพของคุณ

ถ้าคุณไม่ดื่มแอลกอฮอล์ก็ไม่จำเป็นต้องเริ่มดื่ม คุณสามารถได้รับประโยชน์ที่คล้ายการดื่มแอลกอฮอล์โดยการออกกำลังกายและการรับประทานอาหารที่ครบถ้วน ในแง่ของการเข้าสังคมนั้นการดื่มค็อกเทลสักสองสามแก้วสามารถเพิ่มสุขภาพจิตและกระชับความสัมพันธ์ ซึ่งทั้งสองอย่างนี้จำเป็นสำหรับการใช้มีชีวิตที่มีสุขภาพที่ดี ทั้งนี้ควรตระหนักว่าการดื่มสุราอย่างหนักและโรคพิษสุราเรื้อรังส่งผลกระทบอย่างรุนแรงต่อคุณภาพชีวิตของผู้เป็นโรคนี้และคนรอบข้าง